Sandomierz: Wystawa „Leszek Mądzik i „ETHOS”” w ratuszu.
Otwarcie wystawy pt. „Leszek Mądzik i ETHOS” odbędzie się w sobotę (7 maja) o godz. 17:00 w sandomierskim ratuszu. Jest to wernisaż Leszka Mądzika – uznanego twórcy sztuk wizualnych, wielokrotnie uhonorowanego tytułami i nagrodami w kraju oraz poza jego granicami za swoją niezwykłą działalność i twórczość. W jednym bowiem człowieku objawił się wszechstronny artysta: plastyk, scenograf, reżyser, fotograf, profesor i wykładowca, autor plakatów i grafik do książek, założyciel Sceny Plastycznej KUL oraz Galerii Sztuki Sceny Plastycznej.
Skąd taki tytuł? „ETHOS” to nazwa kwartalnika wydawanego od 1988r. przez Instytut Jana Pawła II KUL. Przed wydaniem pierwszego numeru, do współpracy zaproszono właśnie Leszka Mądzika. Przyjęcie przez niego propozycji zespołu redakcyjnego oraz kontynuowanie współpracy z kwartalnikiem „Ethos” zaowocowało powstaniem charakterystycznych i rozpoznawalnych plakatów – okładek czasopisma. Właśnie te prace będą tematem wystawy, którą będzie można wkrótce podziwiać w sandomierskim ratuszu.
Wystawa powstaje we współpracy z Muzeum Diecezjalnym Dom Długosza w Sandomierzu.
Wstęp bezpłatny.
———-
Leszek Mądzik i „Ethos”
Pierwszy numer kwartalnika „Ethos” Instytutu Jana Pawła II KUL ukazał się w roku 1988, w trudnych czasach panowania poprzedniego systemu politycznego. Wydawanie czasopisma poprzedziły żmudne prace koncepcyjne i organizacyjne, tworzenie zespołu redakcyjnego, wyznaczanie tematów kolejnych tomów oraz dobór autorów i osób współpracujących. Redaktorem naczelnym kwartalnika został założyciel i dyrektor Instytutu — ks. prof. Tadeusz Styczeń SDS. Tylko nielicznym znany jest fakt, że po kilkuletnich staraniach, w sprzyjającej atmosferze przed wizytą Jana Pawła II w Polsce oraz dzięki interwencji abpa Achille Silvestriniego, władze komunistyczne w marcu 1987 roku udzieliły pozwolenia na wydawanie „Ethosu”, z ograniczeniami — czego należało się w tamtym czasie spodziewać — co do objętości i nakładu pisma. Historia pisma obejmuje zatem ponad trzydzieści lat nieprzerwanego istnienia.
Przed wydaniem pierwszego numeru, do współpracy zaproszono Leszka Mądzika, wybitnego twórcę sztuk wizualnych, założyciela Sceny Plastycznej KUL, któremu powierzono przygotowanie koncepcji okładki kwartalnika „Ethos”. Tak właśnie powstał projekt z charakterystycznymi nachodzącymi na siebie płaszczyznami w szarej tonacji, który stanowił znak rozpoznawczy „Ethosu” do numeru 84. Po zmianie systemu politycznego i w nowej sytuacji rynku wydawniczego, cechującego się wielością różnorodnych publikacji, podjęto dyskusję nad możliwością indywidualizacji okładek, tak aby nawiązywały one do tematyki kolejnych monograficznych tomów „Ethosu”, i zwrócono się w tej sprawie do Leszka Mądzika. Owoce przyjęcia przez Artystę propozycji zespołu redakcyjnego oraz kontynuowanej współpracy z kwartalnikiem „Ethos”, kierowanym kolejno przez redaktorów naczelnych ks. prof. Tadeusza Stycznia SDS, ks. prof. Alfreda Wierzbickiego i prof. Agnieszkę Lekką-Kowalik, prezentuje niniejsza wystawa. Ukazuje ona również pośrednio mało znany obszar twórczości artystycznej Leszka Mądzika.
***
Leszek Mądzik – urodził się w 1945 w Bartoszowinach w Górach Świętokrzyskich. Ukończył Wydział Tkactwa Artystycznego w Państwowym Liceum Technik Plastycznych w Kielcach. Studiował historię sztuki na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, tytuł magistra sztuki otrzymał w Akademii Teatralnej im. A. Zelwerowicza w Białymstoku, tytuł doktora w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, zaś nominacja profesorska – na wniosek Rady Wydziału Grafiki ASP w Warszawie – nadana mu została w 2010.
W 1969 założył Scenę Plastyczną KUL, gdzie zrealizował 22 spektakle autorskie, m.in. Ecce homo, 1970; Wieczerza, 1972; Ikar, 1974; Zielnik, 1976; Wilgoć, 1978; Brzeg, 1983; Wrota, 1989; Tchnienie, 1992; Szczelina, 1994; Kir, 1997; Odchodzi, 2003; Bruzda, 2005; Przejście, 2012, Lustro 2013, Gorset 2016, Kres 2020.
Ma na swoim koncie wiele realizacji teatralnych, które przygotował poza działalnością Sceny Plastycznej, tak w Polsce jak i za granicą. Jest autorem scenografii, które poczynając od 1967 roku, wykonał dla szeregu teatrów w kraju i poza jego granicami.
Swój teatr prezentował na ponad sześćdziesięciu międzynarodowych festiwalach, zarówno w warunkach rodzimych, jak i szeroko na świecie. Efektem udziału w międzynarodowych konfrontacjach teatralnych były liczne nagrody i wyróżnienia, które otrzymał m.in.: w Kairze, Japonii, USA i Pradze.
Niektóre spośród jego spektakli doczekały się wersji filmowej (Zielnik, Wrota, Wilgoć, Pętanie). Zrealizowano również kilka filmów i powstało szereg publikacji o Scenie Plastycznej Leszka Mądzika.
Od 1976 członek Związku Polskich Artystów Plastyków, od 2003 członek Związku Polskich Artystów Fotografików, w 1981 przyjęty został do ITI, zaś w 1983 do OISTAT.
W 1986 założył Galerię Sztuki Sceny Plastycznej KUL, w ramach której zaprezentowanych zostało ponad 100 wystaw wybitnych współczesnych twórców polskiej kultury plastycznej m.innymi Tadeusza Kantora, Andrzeja Wajdy, Zdzisława Beksińskiego, Aliny Szapocznikow. Jest projektodawcą Muzeum Współczesnej Sztuki Sakralnej w Kielcach, dyrektorem artystycznym Festiwalu Scenografów i Kostiumologów w Lublinie. Autor wielu plakatów i grafiki książkowej.
Laureat licznych nagród, m.in.:nagrody Polskiego Ośrodka ITI Sekcji Krytyków Teatralnych, nagrody Ministra Spraw Zagranicznych, Nagrody im. Jana Dormana przyznanej przez Polski Ośrodek Stowarzyszenia ASSITEJ nagrody indywidualnej I stopnia za promocję KUL przyznanej przez Rektora KUL. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi, Złotym Medalem „Gloria Artis”, Krzyżem Zasługi Pro Ecclesia et Pontifice, Doroczna Nagroda Ministra Kultury Dziedzictwa Narodowego i Sportu w dziedzinie Teatru, Nagrodą Totus Tuus za rok 2021 w kategorii „Osiągnięcia w dziedzinie kultury chrześcijańskiej”.
Szeroko zakrojona jest jego działalność dydaktyczna. Prowadził stałe zajęcia ze studentami na ASP w Poznaniu i Warszawie, na KUL-u i UMCS w Lublinie, w Akademii Teatralnej w Warszawie oraz na zaproszenie uniwersytetów i szkół artystycznych m.in.: w Helsinkach, Berlinie, Amsterdamie. Waszyngtonie, San Francisco, Sao Paulo, Bonn, Hamburgu, Lyonie, Pradze, Buffalo, Rennes, Dublinie, Baku, Tbilisi, Teheranie.
Korzenie jego teatru mają charakter egzystencjalny, odnoszący się do najgłębiej ulokowanych sensów istnienia, miejsca człowieka we wszechświecie, z jego odwiecznym poczuciem kresu, odchodzenia, przemijania i niespełnienia. Ten magiczny – rozgrywający się bez słów – spektakl reżyseruje światło, dopowiada muzyka, organizuje rytm. Widz wkomponowany w mrok, samotny w tłumie, chłonie – przez filtr własnej wrażliwości – widowisko, które fascynuje go grą cieni i rytmicznych ruchów wysmakowanych form plastycznych. Przesłanie i refleksja filozoficzna zawarte w przekazie Twórcy Sceny Plastycznej oparte są na konkretnych przeżyciach Autora. Dopowiada je myśl świętego Jana od Krzyża i świętej Teresy z Ávili, których dzieło od początku inspiruje dorobek Leszka Mądzika.
